Amortyzacja – przegląd systemów amortyzujących

O amortyzacji w przypadku butów do biegania mówi się najczęściej. Na jej rozwiązanie producenci stosują rozmaite sposoby, od żelowych wkładek przez „poduszki gazowe” do sztywnych pofalowanych płytek. Każde z tych rozwiązań ma dawać miękkość i amortyzację. Każde też zachowuje się trochę inaczej.

Na początku jedna rzecz. Mówi się że oparta jest o żel/poduszki/boosta/cokolwiek innego. W rzeczywistości jest to tylko jeden z elementów. Poza nim większość podeszwy w butach biegowych to mniej lub bardziej zaawansowane modyfikacje pianki EVA.

Kolejność alfabetyczna bo nie da się wskazać rozwiązań lepszych czy gorszych:

adidas boost

Na początku kiedy boost wchodził do sklepów śmiano się, że to styropian. Z czasem okazało się że nowe tworzywo adidasa daje bardzo dużą miękkość i sprężystość, której czasami ciężko szukać u konkurencji. W przypadku adidasa zasada jest prosta – im więcej boosta w podeszwie tym buty bardziej miękkie. Ukoronowaniem jest Ultraboost, którego podeszwa składa się wyłącznie z pianki boost.

Asics GEL

GEL czyli po naszemu – żel. To najstarsza technologia amortyzacji. Powstała w 1986 roku i do tej pory świetnie się sprawdza. GEL jest jednym najbardziej miękkich tworzyw stosowanych w butach do biegania. Jest też dużo bardziej miękki od otaczających go pianek. Umieszczany jest w zależności od modelu w różnych miejscach. Najczęściej można go spotkać w rejonie pięty. W jego przypadku jest podobnie jak z boostem – im więcej GELu tym większa amortyzacja.

Brooks DNA

DNA to materiał o właściwościach cieczy nienewtonowskiej. Oznacza to że przy lekkim i wolnym dotyku jest bardzo miękki. Przy mocnym i szybkim staje się twardszy i dużo bardziej sprężysty. Dostosowuje się przez to do sposobu biegu. Kiedy biegniesz wolno jest miękko. Kiedy biegniesz szybko jest twardo i bardziej sprężyście.

Pierwotnie DNA miał postać widocznych na poniższym zdjęciu wkładek w kluczowych miejscach podeszwy. Obecnie namierzyć go dużo trudniej bo jest wymieszany z pianką BioMoGo.

Mizuno Wave

Najbardziej „twardy” system amortyzacji w butach biegowych. Ma postać pofalowanej płytki znajdującej się najczęściej pod piętą, ale są też odmiany gdzie Wave znajduje się na całej długości buta. W jego przypadku amortyzować ma specyficzny, pofalowany kształt płytki, która rozprasza energię na zasadzie fali. Płytka ma też na tyle dużą sztywność, że poza amortyzacją daje też dużo stabilności i ogranicza niepożądane ruchy stopy na boki. Dla lubiących stabilność w butach – świetne rozwiązanie. Dla szukających naturalności – niekoniecznie.

Nike Zoom

Nie wszystkie ale część butów Nike ma poduszki gazowe Zoom. Faktycznie wyglądają jak poduszeczki, w ich wnętrzu mamy tysiące małych sprężystych nitek i wypełnione są gazem. Zachowują się jak poduszki i robią zdecydowaną różnicę w tym jak bardzo miękkie są buty. Umieszczane są w różnych miejscach podeszwy. W zależności od ilości amortyzacji i przeznaczenia poduszki Zoom mogą znajdować się pod śródstopiem, pod piętą lub w obydwu tych miejscach na raz.

A co z New Balance, Puma, Reebok i Under Armour?

Cała reszta butów ma podeszwy zbudowane z pianek. Mają one różne nazwy i różne stopnie miękkości. Sam New Balance posiada ich co najmniej cztery rodzaje. Poza piankami nie ma w tych butach dodatkowych tworzyw, elementów i innych niespodzianek.

Czy to znaczy że są w jakiś sposób gorsze? Niekoniecznie, bo jak spojrzymy jeszcze raz na Nike, Asics, Brooks czy Mizuno to w tamtych butach większość podeszwy także stanowią pianki, które nie różnią się jakoś diametralnie od tych np. z New Balance.