Olympus to jeden z tych potworów na bardzo wysokiej i miękkiej podeszwie, sprawiający, że nawet w trudnym terenie nie czuć podłoża. But, który najlepiej czuje się na najdłuższych dystansach, co nie znaczy że nie można w nim przebiec ,,czegoś krótszego”. Jedyna uwaga i czasami zastrzeżenie w jego przypadku to zero drop.
Podstawowe informacje
Dane techniczne
Przeznaczenie
Altra Olympus 5 to maksymalnie amortyzowany but do biegania w trudnym terenie, przede wszystkim po szutrach i kamienistych szlakach górskich. Wysoka podeszwa i duża miękkość sprawia, że jest to but który bardzo dobrze da sobie radę w biegach ultra. Na krótsze i mniej wymagające trasy dookoła podmiejskiego lasu, także.
Altra – co jest co?
Jedną z cech charakterystycznych Altry jest zero drop, czyli brak różnicy pomiędzy wysokością między piętą a palcami. Tym samym można sklasyfikować buty Altry od najbardziej amortyzowanych, a zarazem przeznaczonych na najdłuższe dystanse do tych najlżejszych na najkrótsze dystanse za pomocą wysokości podeszwy.
| MODEL BUTA | WYSOKOŚĆ PODESZWY | |
|---|---|---|
| maksymalna amortyzacja | Olympus | 33 mm |
| duża amortyzacja | Timp Mont Blanc | 30 mm 30 mm |
| umiarkowana amortyzacja | Lone Peak Superior | 25 mm 21 mm |
Alternatywy
Do alternatyw dla Olympusa można zaliczyć inne ,,monstra” i maksymalnie amortyzowane buty. To czym w tym gronie wyróżnia się Altra to zdecydowanie przestrzeń na palce. Żaden z konkurentów nie jest tak szeroki w części przedniej. To główny wyróżnik.
| MODEL | WAGA 9 US | DROP | CENA |
|---|---|---|---|
| Altra Olympus 5 | 350 g | 0 mm | 869 zł |
| Brooks Caldera 6 | 312 g | 6 mm | 699 zł |
| Hoka Speedgoat 5 | 291 g | 4 mm | 679 zł |
| New Balance Hierro v7 | 301 g | 8 mm | 629 zł |
| Nike ZoomX Zegama | 265 g | 4 mm | 699 zł |
| The North Face Enduris II | 309 g | 6 mm | 599 zł |
Przestrzeń, czuję przestrzeń
Przestrzeń ta bierze się z filozofii Altry, która zakłada tworzenie butów które mają pozwalać stopie naturalnie pracować. Nie należy tego mylić z butami naturalnymi czy minimalistycznymi bo nie jest to tożsame.
Naturalna praca stopy zakłada kilka rzeczy. Przede wszystkim but powinien pozwalać stopie pracować na długość (stopa pod obciążeniem ma większą długość niż w spoczynku), ale także i na szerokość (analogicznie choć w mniejszym zakresie pracuje też nasze śródstopie). Tą pierwszą rzecz, czyli długość zapewniamy sobie wraz z wyborem rozmiaru. Tą drugą, czyli szerokość przedniej części stopy zapewnia nam Altra niezależnie od tego jaki model ich butów wybierzemy.
Olympus zbudowany jest dokładnie tak samo i tak, aby nie przeszkadzać stopie w naturalnej pracy. Przestrzeni na przednią część stopy i palce jest bardzo dużo. Reszta cholewki buta natomiast ma dosyć standardową szerokość. W rejonie sznurowania i pięty nadmiernej szerokości nie ma i but trzyma się stopy bardzo przyjemnie.
Cholewka i zmiany w zapiętku
Z zewnątrz cholewka przeszła zmiany. Materiał cholewki to nadal klasyczna techniczna siatka, aczkolwiek nie identyczna jak w poprzedniku. Faktura jest nieco inna. Może przyjemniejsza. Jest też nieprzesadnie przykryta wzmocnieniami co pozwala jej na niezłą jak na ,,terenówkę” wentylację. Sam układ wzmocnień na cholewce też nieco się zmienił. Można zauważyć nieco inny kształt wzmocnienia na czubku buta. Tył z zewnątrz też ma nieco inaczej ułożone wzmocnienia, ale nie są to kluczowe zmiany.
Najwięcej zmieniło się w zapiętku. Nieco inny kształt, nieco inne wykończenie jego zakończenia. Zamiast klasycznego gąbkowego wałeczka dookoła kostki mamy cieńszy kołnierzyk, a gąbkowe wykończenia schowały się niżej? Czy to gorzej? Ciężko powiedzieć, ale na pewno but leży inaczej niż poprzednik.
Zapiętek pozostał dosyć naturalny, bo po takim potworze spodziewamy się, że zapiętek będzie miał elastyczność hartowanej stali a tu… niespodzianka. Tylna część buta nie jest nazbyt usztywniona. Usztywnienie w zapiętku sięga tak do połowy jego wysokości. Górne 1,5-2 centymetry cholewki jest ultra miękkie.
W cholewce znajdziemy też kilka smaczków jak duże (większe niż w poprzedniku) uszko na zapiętku ułatwiające zakładania buta. Znajdziemy też oczko do zapięcia stuptutów przy sznurowadłach oraz rzep do zaczepienia ich o zapiętek.
Amortyzacja i stabilność
Amortyzacja? Bardzo wysoka za co odpowiadają 33 milimetry pianki Ego Max (modyfikacja pianki EVA) zarówno pod przednią częścią buta jak i pod tylną. Jest to dużo, ale nie rekordowo dużo. Jest to też wystarczająco, aby zapewnić w Olympusach wrażenie bardzo dużej miękkości. Amortyzacji jest tu dość zarówno dla 100 kilogramowego gościa, jak i dla lekkiego harpagana, który szuka buta na biegi ultra.
Owe 33 milimetry to dużo, ale z zewnątrz wydaje się, że pianki i podeszwy jest jeszcze więcej! Dlaczego? Dlatego, że szczególnie w części tylnej brzegi podeszwy są nieco podniesione, aby zapewnić więcej stabilności. Przez to Olympus wydaje się jeszcze bardziej potężny niż jest.
Stabilność objawia się tu w jeszcze jeden sposób, a mianowicie w formie szerokiej podeszwy tworzącej szeroką i płaską platformę. Widać to patrząc na buta od dołu. Wygląda to wręcz jak stopa żelazka. Jak położysz je na płasko to nie ma szans by się samo na bok przewróciło. Z Olympusami jest podobnie, aczkolwiek jest to bardzo wygodne ,,żelazko”.
Zero drop, co to i dlaczego go nie czuć?
W Altrach to oczywistość. Zero drop oznacza że różnica (drop) pomiędzy wysokością buta pod piętą i pod przodostopiem wynosi zero. Ale dlaczego?
Zerowy drop powoduje płaskie ułożenie stopy w bucie. Jest tak samo jak zdejmujecie buty i stajecie w skarpetach na podłodze. Też wasze stopy leżą płasko. W butach biegowych i generalnie w butach nie jest to naturalne w tym sensie, że nasze ciała przyzwyczajone są raczej do tego, że pięta buta leży wyżej niż palce. Większość z nas na co dzień chodzi w butach, które z tyłu są wyższe niż niższe. Kobiety wiedzą o tym w szczególności.
Tym samym płaskie ułożenie stopy choć jest naturalne dla naszego ciała, to po latach chodzenia i biegania w butach ,,z obcasem” wcale tak naturalne być nie musi. Pięta leży niżej, ścięgno Achillesa pracuje w większym zakresie. Rozcięgno podeszwowe też. Takie ułożenie bardziej angażuje mięśnie. Trzeba o tym pamiętać. Ale można też… zapomnieć.
Przy ponad trzech centymetrach miękkiej pianki jak to ma miejsce w Olympusach zerowy drop jest tutaj praktycznie niewyczuwalny. Jeśli jesteś obieganym człowiekiem w różnych butach to prawdopodobnie nawet tego zerowego dropu nie poczujesz. Uważałbym natomiast z zakupem Olympusów w przypadku osób mających problemy ze ścięgnem Achillesa czy rozcięgnem. Zerowy drop cały czas tam jest.
Bieżnik i przyczepność
Bieżnik Olympusów 5 podobnie jak jego poprzednich edycji wykonany jest z gumy Vibram Megagrip – jednej z najbardziej przyczepnych mieszanek gum stosowanych w butach biegowych. Faktura bieżnika nie jest tak agresywna jakby mogło się w pierwszej chwili wydawać. Agresywność bieżnika jest umiarkowana jak na buty przeznaczone do biegania w terenie.
Jest to but, który najlepiej sprawdzi się na kamienistych drogach, górskich szlakach i raczej na utwardzonych trailu. Nie pchałbym się w nim z uporem maniaka w błotniste szlaki, choć jeśli się trafią to nic się nie stanie. Przy takiej umiarkowanej agresywności bieżnika i tak wysokiej amortyzacji jest to też but, który spokojnie poradzi sobie na tzw. dobiegach, czyli jeśli do lasu czy wejścia na szlak musimy kilometr czy dwa dobiec.
Waga nie taka niska
Według materiałów producenta Altra Olympus 5 w rozmiarze 44,5 waży 350 gramów. Dużo, ale warto zauważyć, że Altra nie waży (jak adidas, Nike, Brooks czy praktycznie każda inna marka) buta w rozmiarze prawie najmniejszym, czyli około 42 a 44!
W moim rozmiarze Olympusy 5 ważą natomiast 371 gramów co jest dosyć dużą wartością nawet jeśli spojrzymy na buty terenowe o takiej dużej amortyzacji. Najbliżsi konkurenci są znacznie lżejsi: NB Hierro v7 to 338 gramów, Hoka Speedgoat 5 to 333 gramy. Porównywalną masę mają Brooksy Caldery 6 (368 gram).
Podsumowanie
Altra Olympus 5 to kolejna ewolucja jednego z najbardziej potężnych butów terenowych na rynku. Dużo amortyzacji, stabilności, przyczepności, przestrzeni na palce – do tego mogliśmy się już przez lata przyzwyczaić i to też zaoferuje nam piąta edycja. Na szczęście coraz ładniejsza, bo choć Olympusy lżejsze się nie stają to odkąd je znam (czyli od edycji 3.0) wyglądają coraz lepiej.
